به منظور دسترسی همگانی تحصیلات تکمیلی درایران اسلامی، دانشگاه پیام نور براساس تصمیمات جلسات 94 مورخ 27/8/65 و 97 مورخ  25/9/65 شورای عالی انقلاب فرهنگی عملاً با پذیرش اولین گروه دانشجو در مهرماه 1367 تأسیس شد. این دانشگاه پس از تأسیس، با پذیرش اولین گروه دانشجویی خود در 5 رشته تحصیلی ودر 28 مرکز باقیمانده از دانشگاه ابوریحان بیرونی و دانشگاه آزاد ایران از مهرماه سال تحصیلی 68-1367 فعالیت آموزشی خود را‌ آغاز کرد. توسعه دانشگاه و تأسیس شعب جدید از محل کمک های مردمی و محلی و امکانات مهیا شده از سوی هیأت مؤسس انجام می شود.
یکی از ارکان توسعه علمی کشور گسترش آموزش است که رشد اجتماعی و شکوفایی استعدادها را به همراه دارد و زمینه‏ساز خلاقیتهای انسانی است. آموزشهای متعارف و جاری به تنهایی برای برقراری این رکن مهم کافی نیست. توجه به روشهای جدید آموزشی و اجرای  برنامه‏هایی از قبیل آموزش نیمه حضوری، آموزش باز و از راه دور و آموزش مجازی  برای دستیابی به هدفهای توسعه بسیار ضروری است. آموزش نیمه حضوری نظامی آموزشی است که با بهره گیری از فناوری آموزشی، استفاده از کتابهای درسی خودآموز و دانشجو محوری در یادگیری، ضرورت حضور دانشجو در کلاسهای درسی را کاهش میدهد و در واقع، در این نوع آموزش عملاٌ می توان کلاسهای تدریس را به کلاسهای مرور درس و رفع اشکال گروهی تبدیل کرد.
مزایای این نظام آموزشی عبارت است از دانشجو محوری،  امکان مطالعه مستقل، پوشش فراگیر،  ارائه دروس در وقت کمتر از لحاظ حضور ضروری دانشجو و در نتیجه، کاهش هزینه ها و وابستگی کمتر به الزامات آموزشی نسبت به روشهای مرسوم و در عین حال، اثربخشی آموزش.
مهم‌ترین هدف و معنای آموزش باز کاهش موانع زمانی و مکانی و محدودیتهای مربوط به برخی مقررات نظام آموزشی متعارف است. به گونه‌ای که زمینه‏های ارائه آموزش عالی به افرادی فراهم آید که به علت دوری یا دسترسی نداشتن به مراکز آموزشی و محدودیتهای زمانی و شغلی و اقلیمی برای بهره‏مندی از آموزش متعارف امکان کمتری دارند. آموزش نیمه حضوری عبارت است از سازماندهی به فرایند یاددهی ـ یادگیری، به گونه‌ای که هر مرکز آموزشی در انتخاب و کاربرد راهکارهایی برای استفاده از یک یا چند نوع مواد آموزشی، رسانه‏ و سایر وسایل ارتباط جمعی توانا باشد. در این نوع آموزش، بهره‏گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، فرایند یادگیری را با مشارکت خود یادگیرندگان تسهیل می‌کند. ابر دانشگاه پیام نور بزرگترین شبکه آموزش عالی دولتی در کشور است که در میان دانشگاه های باز دنیا رتبه ششم و در آسیا رتبه دوم را دارد. دانشگاه پیام نور مرکز رشت نیز درسال 1367 با پذیرش 249 دانشجو فعالیت آموزشی خود راشروع کرد و هم اکنون یکی از مراکز مهم دانشگاه پیام نور کشور محسوب می گردد.

بیانیه چشم انداز در افق 1404 هجری شمسی:

با اتکال به قدرت لایزال الهی در راستای تحقق آرمان دسترسی به آموزش عالی برای  همه، در همه جا و در همه وقت، با تلاش و کوشش همه ذینفعان و برنامه ریزی دقیق و شفاف دانشگاه پیام نور در افق چشم انداز، دانشگاهی است اسلامی، پیشرو، بالنده، جذاب در حد شاخص ترین دانشگاه باز در دنیای اسلام با جایگاه اول علمی و فناوری در سطح دانشگاه های باز منطقه آسیای جنوب غربی در عین ممتاز و معتبر بودن در سطح جهانی، جامع و فراگیر در گستره سرزمینی و فرا سرزمینی و منطبق با استانداردهای جهانی و ملی در تولید و اشاعه علم، آموزش و پژوهش و بهره مند از خدمات اساتید دانشگاه های معتبر داخلی و خارجی برای تربیت مؤثرترین دانشجویان در عرصه های مورد نیاز کشور خصوصا تربیت دانش آموختگان برای توسعه و تعالی مناطق کمتر برخوردار کشور.